- » مرگ ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی
- » شهادت عزاداران حسینی در عربستان
- » سید حسن نصرالله: انفجارهای تروریستی میان ما و حسین علیه السلام جدایی نمیاندازد
- » فایل صوتی + متن دعای عهد
- » دعوت آیت الله وحید خراسانی به توسل و دعای همگانی در شب نیمه شعبان
- » صوت: افضل الأعمال دنیا دعا برای ظهوره / با صدای حامد جلیلی + دانلود
- » شیعه و سنی برای مقابله با داعش متحد شوند / اجازه تجزیه عراق را نمیدهیم
توصیف ماه رمضان با عباراتی؛ نظیر ماه اسلام، ماه نزول قرآن، حاکی از آن است که در نظر امام سجاد (ع) و در مکتب اهل بیت (ع)، ماه مبارک رمضان، عرصه برای تجلی حقیقت اسلام؛ یعنی تسلیم محض در برابر خداوند متعال است. این عرصه، مجالی است تا بندگان خدا به امر و رضای او، حتی از نیازهای طبیعی و حلال خود چشمپوشی کنند و سر تسلیم بر بندگی شکوه مند خالق بی همتای خویش فرود آورند.
رمضان مشتق از «رَمَض» به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ، بر اثر شدّت حرارت خورشید آمده است.[۱] همچنین گفته شده که از «حرّ» گرفته شده که به معنای برگشت از بادیه به شهر میباشد.[۲] بنابر این وقتی گفته میشود، ارْتِمَاضاً [رمض] من الحزن؛ یعنی باطن آن مرد از غم و اندوه سوخت، یا وقتی گفته می شود، ارْتِمَاضاً [رمض] لِفُلان؛ یعنی براى فلانى اندوهگین شد، و همچنین وقتی گفته می شود، ارْتِمَاضاً [رمضتْ کبدُهُ؛ یعنی کبد او تباه شد؛ مثل این که گونهاى بیمارى آن را مىسوزاند.[۳]
«رمضان» از «رمیض»، به معناى ابر و باران در پایان چلّهٔ تابستان و ابتداى فصل پاییز است که گرماى تابستان را دور میکند. به این دلیل این ماه را «رمضان» گفتهاند که بدنهاى آدمیان را از گناهان میشوید.[۴]
«رمضان» بر گرفته از «رمضت النصل ارمضه رمضاً» است؛ به این معنا که نیزه را میان دو سنگ میگذاشتند و بر آن میکوفتند تا نازک شود.[۵] به این تعبیر، رمضان؛ یعنى، انسان خود را میان طاعت الهى قرار میدهد تا نفس او نرم و آمادهٔ بندگى شود.
معناى «رمضان» در روایات؛ در بسیارى از احادیث اهل بیت(ع) از گفتن کلمهٔ «رمضان» به تنهایى نهى شده و سفارش شده است که آنرا «ماه رمضان» نام گذارند؛ زیرا «رمضان» یکى ازاسماى الهى است.[۶] از امام علی(ع) نقل شده است: «نگویید رمضان، بلکه بگویید ماه رمضان و احترام آن را رعایت کنید».[۷]
امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى عربى و ماه روزه اسلامى است و آن ماه نزول قرآن است: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ …»[۸]. [۹]
حقیقت و باطن ماه مبارک رمضان
هر آنچه که در عالم هستی وجود دارد، حقیقت و باطنی دارد؛ زیرا دنیا تنزّل یافتهٔ عوالم بالا است، هرچه در عالم دنیا است نمونهای است از آنچه در عالم معنا است. احکام و قوانین الهی هم که در دنیا به صورت دین و دستورات عبادی ظهور کردند، اسرار و باطنی دارند. اشیا، زمانها و مکانها نیز دارای حقیقت و باطن میباشند. یکی از آن زمان ها، ماه مبارک رمضان است. در فرهنگ اسلامی ماه رمضان یکی از مهم ترین و محترم ترین ماه های سال است؛ ماهی که نزد مسلمانان به ماه عبادت و طهارت معروف بوده و آن را -به تعبیر پیامبر(ص)- ماه خدا می نامند.[۱۰]
امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه در استقبال از ماه مبارک رمضان با بیانی شیوا و رسا از ماه رمضان سخن گفته و حقیقت آن را روشن ساخته است. ما در این مقال تنها گوشه ایی از آن را بیان می کنیم. امام در این دعا، ابتدا خداوند متعال را جهت هدایت شدن به دین الاهی و بهرهمندی از نعمت بندگی و عبادت، شکرگذاری می کند، سپس می فرماید: «سپاس خداى را که از جمله آن راه های هدایت، ماه خود، ماه رمضان را قرار داد: ماه روزه، ماه اسلام، ماه طهارت، ماه آزمایش، ماه قیام، ماهى که قرآن را در آن نازل کرد، براى هدایت مردم، و بودن نشانههایى روشن از هدایت و مشخص شدن حق از باطل، و بدین جهت برترى آن ماه را بر سایر ماه ها بر پایه احترامات فراوان، و فضیلتهاى آشکار روشن نمود».[۱۱]
توصیف ماه رمضان با عباراتی؛ نظیر ماه اسلام، ماه نزول قرآن، حاکی از آن است که در نظر امام سجاد (ع) و در مکتب اهل بیت (ع)، ماه مبارک رمضان، عرصه برای تجلی حقیقت اسلام؛ یعنی تسلیم محض در برابر خداوند متعال است. این عرصه، مجالی است تا بندگان خدا به امر و رضای او، حتی از نیازهای طبیعی و حلال خود چشمپوشی کنند و سر تسلیم بر بندگی شکوه مند خالق بی همتای خویش فرود آورند. این تمرین یک ماهه در کفّ نفس و خودداری از درخواست نفسانی، تمرینی مفید و نیکو است برای تقویت اراده و خویشتن داری در باقی سال؛ چون انسانی که یک ماه به دستور الاهی در مقابل خواست حلال نفس خویش مقاومت کرده و فقط به خاطر رضای خداوند از نیازهای طبیعی خود مانند خوردن و آشامیدن اجتناب نموده است، این قدرت را خواهد داشت تا در یازده ماه دیگر سال در مقابل وساوس شیطانی و درخواست های نفسانی نفس اماره خویش مقاومت نموده و اهل تقوا و رستگاری شود.
ماه مبارک رمضان، ماه طهارت است. ماهی که بنده وجود خود را از تمایلات مادی و حیوانی زدوده و با روزه ضمن تطهیر جسم، به تطهیر جان نیز می پردازد تا روحش در عالم پاکی و رشد و تعالی، از انوار هدایت بخش خدای متعال بهره مند شود.
پس می توان گفت حقیقت ماه رمضان عبارت است از: آزادی از خود؛ آزادی از خود حیوانی، و تولد خود الاهی. ماه مبارک رمضان، ماه تخلق به اخلاق الاهی است و حقیقت و باطن آن عبارت است از: رسیدن به لقای خداوند. در حدیثی آمده است که خداوند سبحان فرمود: «الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِه»؛[۱۲] روزه مال من است و من خود به آن جزا می دهم. بعضی کلمه «اجزی» در این روایت را به صیغه مجهول «اُجزَی» خوانده اند؛ یعنی روزه برای من است و من پاداش آن هستم. حیف است که انسان به خودش و به غیر خدا و به هر آنچه که متغیر است، دل ببندد؛ زیرا هرچه غیر خدا است، در معرض زوال و تغییر است و نمی تواند جزای انسان باشد؛ جزای روزه دار، لقای حق است.[۱۳]
[۱]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۷، ص ۱۶۰، چاپ سوم، دار صادر، بیروت، ۱۴۱۴ ق.
[۲]. همان.
[۳]. مهیار، رضا، فرهنگ أبجدی عربی – فارسی، ص ۴۱، بی تا، بی جا.
[۴]. لسان العرب، ج ۷، ص ۱۶۱٫
[۵] همان، ص ۱۶۲٫
[۶]. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق: حسینی، سید احمد، ج ۲، ص ۲۲۳، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
[۷]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۴، ص ۶۹، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
[۸]. بقره، ۱۸۵٫
[۹]. قرشى، سید على اکبر، قاموس قرآن، ج ۳، ص ۱۲۳، چاپ ششم، دار الکتب الإسلامیه، تهران، ۱۳۷۱ ش.
[۱۰] شیخ صدوق، أمالی، ص ۹۳، انتشارات کتابخانه اسلامیه، ۱۳۶۲٫
[۱۱] . صحیفه سجادیه کامله، شعرانی،ابوالحسن، دعای ۴۴، ص ۲۶۷، چاپ ششم، قائم آل محمد، قم، ۱۳۸۶ش.
[۱۲]. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۷۵، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۳ ق.
[۱۳] . جوادی آملی، عبد الله، حکمت عبادات، ص ۳۳و۱۳۱- ۱۳۵و ۱۴۵- ۱۴۷، اسراء، قم، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.
جهت دریافت مطالب روزانه سایت شیعیان در خبرنامه ایمیلی عضو شوید. برای عضویت (رایگان) اینجا کلیک کنید.
- دعاى شب آخر شعبان و شب اول رمضان به روایت امام صادق (ع)
- ازدحام جمعیت در نخستین روز ماه مبارک رمضان در مکه + عکس
- شرح دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان
- اعلام حلول ماه مبارک رمضان سال ۸۶
- نوشتار آیتالله صافی گلپایگانی به مناسبت روز وقوع غزوه بدر
- فیلم: تلاوت زیبای قاری نوجوان در محضر رهبر معظم انقلاب
- دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان / متن + ترجمه + صوت
- پخش زنده و مستقیم مسجدالحرام – مکه مکرمه
- پخش زنده و مستقیم مدینه منوره
- پخش زنده و مستقیم حرم امیرالمؤمنین علی علیه السلام
- پخش زنده و مستقیم حرم امام حسین علیه السلام
- پخش زنده و مستقیم حرم حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام
- پخش زنده و مستقیم حرم امامین کاظمین علیهما السلام
- پخش زنده و مستقیم حرم امام رضا علیه السلام – روضه منوره
- پخش زنده و مستقیم حرم امام رضا علیه السلام – صحن انقلاب
- پخش زنده و مستقیم حرم امام رضا علیه السلام – صحن جمهوری اسلامی
- پخش زنده و مستقیم مسجد جمکران
- پخش زنده و مستقیم حرم حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام
- پخش زنده شبکه جهانی ولایت
- پخش زنده شبکه اینترنتی لبیک
- مرگ ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی
- فهم نادرست از دین به خشونت منتهی میشود
- دعا برای زائران اربعین در قنوت نماز
- تهدیدات دشمنان در برابر اراده پیروان اهل بیت(ع) بی اثر است
- جزئیات جدید از دیدار ۲/۵ساعته سیدحسن نصرالله
- شیعیان واقعی چه کسانی هستند؟
- نسبت به تازه مسلمانان سهلانگاری نکنیم
- استقبال زایدالوصف علمای جهان اسلام از ابتکار مرجعیت شیعه
- توصیه آیت الله شبیریزنجانی به خواندن صحیفه سجادیه
- رضایت خداوند در کلام امام سجاد علیه السلام
- نگارش تفسیر المیزان دستور استادم آیت الله قاضی بود
- پاسخ پاپ به نامه آیت الله مکارم شیرازی
- نظر راهبه مسیحی پس از سفر خود به قم
- شهادت عزاداران حسینی در عربستان
- سید حسن نصرالله: انفجارهای تروریستی میان ما و حسین علیه السلام جدایی نمیاندازد
- گزارش تصویری / مسجد مقدس جمکران
- فایل صوتی + متن دعای عهد
- دعوت آیت الله وحید خراسانی به توسل و دعای همگانی در شب نیمه شعبان
- صوت: افضل الأعمال دنیا دعا برای ظهوره / با صدای حامد جلیلی + دانلود
- شیعه و سنی برای مقابله با داعش متحد شوند / اجازه تجزیه عراق را نمیدهیم
- ترکیه از پذیرش شیعیان موصل خودداری میکند
- پیام مهم آیت الله مکارم شیرازی به مناسبت حوادث عراق
- پیام آیت الله صافی گلپایگانی به مناسبت حوادث اسفبار عراق
- تأکید ۱۱ تن از مراجع تقلید و بزرگان بر احیای شب نیمه شعبان
- بیانیه مهم دفتر آیت الله سیستانی درباره رخدادهای نینوا و موصل + عکس
- بزرگترین گرفتاری امروز دنیای اسلام غفلت از خباثت دشمنان است
- کلیپ زیبای یا علی مدد با صدای باسم کربلایی + دانلود
- نفرات برگزیده مسابقات بین المللی قرآن کریم
- نظر مراجع تقلید در مورد نماز آیات طوفان
- حیرت قاریان بینالمللی از قرائت حامد شاکرنژاد + فیلم
- حیدر کرار به چه معنا است؟
- متن مناجات شعبانیه + ترجمه
- یادداشت آیت الله خامنهای درباره مناجات شعبانیه
- مولوی عبدالحمید عذرخواهی کرد
- عکس: توزیع انجیل در تهران با حمایت انگلیس
- فیلم: صحبتهای حمید شیرانی (وهابی شیعه شده)
- پخش زنده اماکن متبرکه
- پاسخ امام خمینی به سؤال آیتالله خامنهای
- واکش آیت الله سید صادق روحانی نسبت به اهانتکنندگان به مراجع در برحی شبکه های ماهوارهای
- آیتالله مکارم شیرازی: شبکه ولایت متعلق به حوزه علمیه جهان تشیع است
- پخش ۵۷۷ هزار و ۳۲۰ دقیقه برنامه از شبکه شیعی ولایت
- آیت الله وحید خراسانی: با تبیین فضائل پیامبر دنیا به اسلام گرایش پیدا میکند
- آیت الله حسینی قزوینی: همه شبکههای اسلامی باید در برابر تکفیریها موضعگیری جدی داشته باشند
- آیت الله وحید خراسانی: توهین به مقدسات مذاهب جایز نیست
- آیت الله وحید خراسانی: جوانهای با غیرت ایران، کاری کنید که فردا نزد پیغمبر خجالت زده نشوید
- آیت الله خامنهای: ما افتخارمان به این است که شیعه هستیم
- سوالات استاد انصاریان از شبکه های وهابی در برنامه زنده شبکه جهانی ولایت
- فرار مفتضحانه شبکههای وهابی از مناظره با استاد انصاریان + دانلود فیلم
- کلیپ بسیار زیبا: ما شیعهایم … ما را از چه میترسانید؟ … شهادت آرمان ماست + دانلود
- صوت: گریه، مادر، دوشنبه، در، کوچه، … راستی فاطمیه آمد باز – با صدای علی فانی + دانلود
نظر شما